เนื้อกลอนลำประวัติขอนแก่น เมืองเลย - หมอลำสมาน หงษา

   เด้อยาพ่อ ผู้มาบัดนี่ บัดนี่ สิจักกล่าวเรื่องขอนแก่นเจดีย์ ของโมลีน้อแม่นเถระกะพระอาจารย์ทั้งเก้า ได้มาเนาน้อละแม่นนอนค้างกลางไพรซ่นฮม แต่ธาตุพนมนอนห่มขามครั้งนั่นอยู่ริมน้ำแม่ธาร ในคืนนั้น แนมเห็นอัฐิท่าน สมนะโคดม ลอยอยู่กลางเวหา เหือเหืองเหลืองจ้า ตื่นขึ่นมากะเลยสร้างปูแปลงธาตุใส่ เอิ่นนั่นนอ เอิ่นวาธาตุขามใหญ่หรือขามแก่นแต่พุ่นคนเว่าบ่แปลง เมืองขอนแก่นกะโอ้แม่นเขตแคว้นตั้งแต่ก่อนเป็นดอนเขือง ก่อสิมาเป็นเมืองก่อแปลงหลายครั้ง โอ้ตั้งแต่ก่อน เพียเมืองแพงจากร้อยเอ็ดไปตั้งอยู่โขงแดนซีล่ม สร้างอยู่หั่นตั้งดน เมืองขอนแก่นเกิดห้างเลยย้ายต่อไป จังบัดนี่ได้ย่ายมาใส่ดอนยม บ่อนพุ่นหละ บ่อนฝั่งซีดีอุดมแต่เกิดอาโปท่วม เลยรวมกันจัดตั้ง จัดตั้งกะลงมาทงสว่าง เมืองโสนเรียบข้างกะบึงสโนเรียบข้างวางไว้ใส่แผน เฮาจังเอิ่นว่าแคว้นขอนแก่นเจดีย์ สมัยองค์จักรีแต่งแปลงเมืองบ้าน เมืองบ้าน กะจังขนานนามตั้งกันว่าบ้านขอนแก่น รึคำแปลงแต่พุ่น คุณนั่นอย่าเดา เมืองท่าบู๋นั่นเจ้า คือพระซอดบู๋ดิน เรียกพระยืนเล็งยานซื่อกัสปเจ้า เพื่อสิเดินไปเข่าโคตรบูรณ์พื่นแผ่น ส่วนนั่นนอ ส่วนถ่าพระนั่นแม้นคนได้พบพระเจ้าอยู่ริมน้ำแม่ธาร มาบัดนี่เด้อยาพ่อ คนได้พบพระเจ้าอยู่ริมน้ำฟังซล โอ้โนนทันนั่นขั่นสิเว่าตั้งแต่ต้นคืนำแห่เลยพบ พอมาถึงโดนทัน พระลับหันหลังจ้อย เลยสิวอยตามส่นว่าพระคือฮู่ข่าว คือนั่นนอ คือพระพุทธรูปเจ้ากะเลยซ่ำบ่ทัน เมืองพลนั่นแต่ก่อนซื่อเมืองเพีย อุดเพียของชุมนุม ชุมนุม กะเพียของชุมนุมกะแต่เดิมดาเค้า ได้เฮ็ดเตาหลอมสร้างภูเหล็กบ่ตะกั่ว โอ้น้องเอ่ยหมอลำซั่วบ่ฮู่ครูเจ้าบ่สอน

   บัดนี่ย่อนเว่าบ่อนขนวน (กระนวน) ตก แต่พุ่นละแต่บั้งไฟพญาขอมสู่ขนวนหลุดค่าง ปางเฮาเอิ่นหนองโก๋ แดนด่าง น้ำพองหนองหาน นี่หละเป็นข้ออ่างมีแท่เรื่องจริง มีหลักอิงไปหน่าภูเวียงวงรอบ บ่อนนี่หละบ่อนเขาสูงพระเจ้า พระเจ้าได้เนายั่งนั่งนอน ตั้งแต่ก่อน มีสาวงามก่ำก้อนยอดสง่านารี เป็นสตรีเลอโฉมซื่อนางเขียวข้อม โอ้ในตอนนั้นพระแดงฮวยมนร้องตันของยาวยาน เสกนั่นนอเสกข้าวสารแล้วได้กะตันล้อมฮอมเมือง ฮอดเดี๋ยวนี่ เป็นภูเขาฮอดเบื่อง ตันฮอดเขตลำพอง ลำพอง ลำพองกะไหลนองมาถึงฮอดภูเวียงพี่เป็นคีรีเขาขั่นภูเม็งมอญแต่ง มีฮอดภูผาแด้ง เมืองมัญจาเขตเบื่องที่เขาเอิ่นว่าเตียง เด้อยาพ่อ ส่วนซุมแพเขตเบื่อง คือเอาไผ่หนีตายจังได้หมายซุมแพชื่อเดิมมันแท้ เบิดซุมแพละจังเข่าละจังเมืองเลยมืดบ่า บ้านนั่นนอ บ้านนาอ้อก้างปาวังสะพุงเลียบพุ่นคุณนั่นอย่าถาม มีเขาอยู่ฝั่งน้ำ ตันยอดเขตลำพอง มีเขาอยู่ฝั่งน้ำอยู่ยอดเขต สูงจนดินน้อสิพังทรุดไปเบิ่งเอาเด้อเจ้า นั่นหละผานกเค้าภูเขาอิงสาป ตั้งแต่เป็นนกเค้ามากินบ้านหมู่คน มักคาวานท่านต้น เพิ่นเลยสาปพญานกให้เป็นละภูผาหินต่อมาเดี๋ยวนี่จังได้มีนามเอิ่นตามตำรากี่เก่า เอิ่นนั่นนอ เอิ่นนั่นหนอเอิ่นว่าผานกเค้าบ่มีได้เปลี่ยนแปลง ภูกระดึงบอกแจ้ง อยู่เขตด่านดงลาน อันนี่นั่น เป็นสัญญาณ สัญญาณน้อกะดิ่งแก่นอยู่เขตภูพันธุ์ไม้กะยังลี่ภัยมาตองกะดิ่งทองตองติ่ง ตองติ่ง ตองติ่ง เด้อยาพ่อขั่นพ่อพระอินทร์เพิ่นกะมาลำซิ่งหลิงจ้องเบิ่งเฮา อยู่ต่อมานั่นเจ้า คนประมาทลืมศีล พ่อพระอินทร์เลยตัดขาดลงถึงพื้น ฮอดเดี๋ยวนี่เกิดเป็นภูผาขึ้นแต่ภูกระดึงแดนป่า บัดพุ่นหละบัดศรีอาริย์ลงมาภูกระดึงลูกนี่สิดังก้องหวั่นไหว วังสะพุงนั่นได้ คือขี่โพงควายเงิน ปัดลงไปพุงซะ พุงซะ กะเหลือดไหลลงไต้ ไกลวังใสไฟแดด ไปลำเลยมืดป่า บ้านพุ่นหละบ้านนาอ้อก้างปาคีรีสาปบอกแจ้งมาแล้วเล่าแถลง เมืองเลยนั่น ตามประวัติบอกแจ้งว่ากุดป้องคลองหมาน สร้างบ่นานปานได๋ไล่ตามแต่นำซี่ คราวนั่นนอคราวอมาตย์ทองดีหมอปาวีบ่ยอมขึ้นนำกันฝรั่งเศสเลยโอนเขตแปลงบ้านขนามตั้งแต่งเป็น เชียงคานนั่นขั่นสิเว่าแต่พุ่นคือฟานหมอบนำควายลุงเอ่ย นำหาฮอยสืบหาจนฮู่เอิ่นว่าแก้งขดคู่บัวโฮมผาแบ่ง หรือว่าผาแบ่งหน่าควายห้าอยู่เขา บัดนี่เจ้าให้ลำต่อกันไป เด้อสาวนางกาฬสินธุ์ สารคามหน่ำกันให้มันเกลี้ยงร้อยเอ็ดเจ็ดเมืองเสี่ยงหัวขั่นได๋เก้าป๊อง ฮู่แน่บ่แล้วน้องลองเว่าต่อกัน สีนานาลม่วนไว้ก่อนนา ท่อนั่นนา

แกะตามเสียงที่ได้ยินนะครับ บางคำ บางประโยคอาจจะอ่านแล้วไม่เข้าใจก็มี และอีกประการเพราะเป็นศัพท์โบราณ